تصور کنید به تازگی در یک شرکت استخدام شده‌اید و در صبح یک روز کاری پیامکی با این مضمون از مدیر عامل خود دریافت می‌کنید: “سلام صبح بخیر. متاسفانه به دلیل مشکلی پیش‌بینی نشده، نمی‌توانم در جلسه مصاحبه برای استخدام در واحد… حضور داشته باشم. لطفاً به جای من در این جلسه شرکت کنید.”
اگر فردی محتاط باشید، احتمالاً کمی مضطرب خواهید شد. چرا که نه با معیارهای مورد نظر مدیر برای انتخاب نیرو آشنا هستید، نه از ضرورت و فوریت این استخدام خبر دارید، نه از میزان حقوق و مزایای قابل ارائه به فرد جدید اطلاع دارید و ده‌ها سوال دیگر که در ذهنتان نقش می‌بندند و شما پاسخی برای هیچکدام از آنها ندارید. در واقع شما به یک نقشه راه برای هدایت خود در این فرآیند نیاز دارید که این نقشه در اختیار شما گذاشته نشده است!
همانطور که در مثال بالا مشاهده کردید، محول کردن هر کاری به فردی دیگر نیازمند شفاف‌سازی و بیان جزئیات آن کار است. بنابراین اگر این شفاف‌سازی صورت نگیرد، انجام درست کار با “اما و اگر” همراه خواهد بود.
این موضوع را می‌توان به تولید محتوا نیز تعمیم داد. تصور کنید که برای یک نویسنده فقط موضوعی را تعیین کرده‌اید و بدون اینکه جزئیات مد نظر خود را برای او مشخص کنید از او می‌خواهید که متنی در مورد آن بنویسد. در بهترین حالت، نویسنده مقاله‌ای با اصول نگارشی صحیح به شما تحویل خواهد داد، اما نمی‌توان انتظار داشت که او بدون اطلاع از جزئیات، انتظارات شما را در این نوشته برآورده کند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که شفاف‌سازی و جزئی‌نگری در تولید محتوا که اصطلاحا به آن بریف محتوا (Content Brief) گفته می‌شود، یک اصل مهم برای تولید محتوایی باکیفیت و رضایت‌بخش است.
برای اینکه توضیحات‌مان در مقدمه بیش از این طولانی نشود، شما را به مطالعه ادامه مقاله دعوت می‌کنیم؛ در ادامه این مقاله شما را با تعریف دقیق بریف محتوا و عناصر ضروری برای ایجاد آن همراه با مثال‌های کاربردی آشنا خواهیم کرد. تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
بریف محتوا چیست؟
بریف محتوا یا خلاصه محتوا نقشه راهی است که با شفاف‌سازی موضوع نوشته، هدف مقاله و جزئیات قابل پوشش به نویسندگان کمک می‌کند تا محتوایی هدفمند و باکیفیت خلق کنند.
یک خلاصه محتوای خوب باید مانند یک راهنمای جامع عمل کند و بدون غرق کردن نویسنده در دریایی از اصطلاحات سئو یا محدود کردن خلاقیت او، تمام اطلاعات کلیدی را به زبانی ساده و قابل فهم ارائه دهد. در ادامه به خلاصه‌ای از نکات کلیدی که باید در یک بریف محتوایی گنجانده شوند اشاره خواهیم کرد.
عناصر ضروری برای ایجاد بریف محتوا
انتخاب کلمات کلیدی. برای هدایت نویسنده به سمت خلق محتوایی که مخاطب را جذب می‌کند، تعیین کلمات کلیدی اصلی و فرعی ضروری است. کلمات کلیدی معمولا در دو گروه دسته بندی می‌شوند:
- کلمات کلیدی اصلی: کلمات و عباراتی که مخاطبان شما برای جستجوی اطلاعات مربوط به موضوع مورد نظر خود از آن استفاده می‌کنند. این کلمات مانند ستون‌های اصلی محتوای شما هستند و باید به دقت انتخاب شوند.
- کلمات کلیدی فرعی یا ثانویه: کلمات و عباراتی که مکمل کلمات کلیدی اصلی هستند و به نویسندگان در یافتن طیف وسیع‌تری از موضوعات مورد علاقه مخاطبان کمک می‌کنند. این کلمات مانند شاخه‌های درخت، جزئیات بیشتری را به محتوای شما می‌افزایند و آن را برای موتورهای جستجو غنی‌تر می‌کنند.
✅ مثال کاربردی: فرض کنید می‌خواهید برای یک وب‌سایت ورزشی، محتوایی در مورد “کفش رانینگ برای مبتدیان” تولید کنید.
کلمات کلیدی اصلی این محتوا می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
- بهترین کفش رانینگ
- کفش رانینگ برای مبتدیان
- خرید کفش رانینگ
کلمات کلیدی فرعی یا ثانویه‌ای که می‌توانید در مقاله پوشش دهید عبارتند از:
- برندهای معتبر کفش رانینگ
- ویژگی‌های مهم کفش رانینگ
- قیمت کفش رانینگ
- راهنمای انتخاب کفش رانینگ
- مقایسه مدل‌های مختلف کفش رانینگ
با استفاده از این کلمات کلیدی، نویسنده می‌تواند محتوایی جامع و مفید برای مخاطبان خود تولید کند.
تحلیل رقبا: اگرچه می‌توانید این وظیفه را به نویسنده خود واگذار کنید، اما انجام تحلیل رقبا توسط شما (به عنوان یک طراح محتوا) و به اشتراک گذاشتن نتایج آن با نویسنده، ثمربخش‌تر خواهد بود. در این فرآیند باید صفحات رقبای خود را موشکافانه بررسی کنید، نقاط قوت و ضعف محتوای آنها را شناسایی کنید و شکاف‌های محتوایی احتمالی را بیابید. با پر کردن این خلاءها در محتوای خود می‌توانید محتوایی جامع‌تر به مخاطبان ارائه دهید.
شناخت مخاطب. برای خلق محتوایی که بتواند نظر مخاطب شما را به خود جلب کند، غرق شدن در دنیای او ضروری است. از این رو لازم است که در بریف محتوا، اطلاعات دموگرافیک (demographic information) مخاطب خود را به نویسنده ارائه دهید؛ اطلاعاتی نظیر: سن، جنسیت، تحصیلات، موقعیت شغلی و علایق آنها. اما به این موارد اکتفا نکنید و مشکلات و چالش‌هایی که مخاطب شما به دنبال حل آنهاست را نیز مشخص کنید.
با این شناخت عمیق، نویسنده می‌تواند محتوایی را خلق کند که به طور مستقیم با نیازهای مخاطب همسو باشد، برای او جذاب و مفید تلقی شود و احتمال تعامل و اشتراک‌گذاری آن را به طور چشمگیری افزایش دهد.
هدف جستجو در پشت کلمه کلیدی هدف شما. برای نویسنده خود مشخص کنید که هدف کاربر از مطالعه مقاله‌ای که تولید می‌کند چیست؟ به هدف کاربر اصطلاحا search intent یا user intent گفته می‌شود. درک این “نیت جستجو” یا “هدف کاربر” به نویسنده کمک می‌کند تا از پرداختن به حواشی و موضوعات غیرمرتبط دوری کرده و صرفاً بر نیازهای واقعی کاربر تمرکز کند.
تعیین چهارچوب مقاله. تعیین استراکچر نوشته به خوانایی و جذابیت محتوا کمک می‌کند. بنابراین در بریف محتوا، حتما نقشه راه نویسنده را ترسیم کنید: چگونه مقاله را آغاز کند، از چه تیترها و زیرتیترهایی برای هدایت خواننده استفاده کند و از چه عناصر بصری مانند تصاویر، ویدیوها و اینفوگرافیک‌ها برای جذاب‌تر کردن محتوا استفاده کند. به یاد داشته باشید، ساختار منظم و جذاب، مانند یک میزبان ماهر، خواننده را در مسیر خواندن مقاله راهنمایی می‌کند و او را مجذوب محتوای شما خواهد کرد.
✅ مثال کاربردی: فرض کنید می‌خواهید برای یک مجله گردشگری، محتوایی در مورد “بهترین جاذبه‌های گردشگری اصفهان” تولید کنید. برای این منظور می‌توانید از بریف زیر برای راهنمایی نویسنده برای نوشتن محتوا استفاده کنید.
مقدمه: ⇐ در مقدمه به معرفی مختصری از شهر اصفهان و تاریخچه آن پرداخته شود و به جاذبه‌های گردشگری متنوع اصفهان اشاره مختصری شود.
تیتر اصلی: ⇐ گشتی در قلب تاریخ؛ کاوش در جاذبه‌های تاریخی اصفهان
- زیرتیتر 1: پل خواجو، شاهکار معماری صفوی
- شرح مختصری از تاریخچه پل خواجو
- بیان ویژگی‌های منحصر به فرد معماری پل
- ارائه تصاویر باکیفیت از پل
- زیرتیتر 2: میدان نقش جهان، انعکاس شکوه یک امپراطوری
- شرح مختصری از تاریخچه میدان نقش جهان
- بیان المان‌های شاخص میدان مانند عمارت عالی قاپو و مسجد شیخ لطف‌الله
- ارائه ویدیویی از نمای پانوراما میدان
- زیرتیتر 3: سی و سه پل، پلی به سوی آرامش
- شرح مختصری از تاریخچه سی و سه پل
- بیان ویژگی‌های منحصر به فرد پل
- ارائه تصاویر و توضیحات مربوط به پل و زاینده رود
نتیجه: ⇐ جمع‌بندی مطالب ارائه شده و دعوت از خواننده به بازدید از اصفهان و تجربه زیبایی‌های آن
تعیین تعداد کلمات. به یاد داشته باشید که تعداد کلمات تنها معیار سنجش کیفیت محتوا نیست. بنابراین بهتر است با تعیین چهارچوب‌های کلی و جزئیاتی که نویسنده شما باید به دقت به آنها بپردازد، دست او را در نوشتن باز بگذارید و او را با اعداد محدود نکنید. با این‌حال اگر صلاحدید شما این بود که برای او محدودیت تعیین کنید، می‌توانید با بررسی طول محتوای صفحاتی که در صدر نتایج جستجو قرار دارند، به درکی نسبی از جامعیت مورد انتظار، برای محتوای خود دست پیدا کنید.
برای شمارش تعداد کلمات موجود در یک صفحه وب، می‌توانید از افزونه‌های کروم مانند Word Counter Plus استفاده کنید.
بهینه‌سازی برای موتورهای جستجو: بهتر است متا تگ های پیشنهادی خود را به نویسنده اعلام کنید. به طور مثال برای او مشخص کنید که عنوان اصلی (title tag) و توضیحات متای مقاله شما (meta description) چه چیزی خواهد بود. دقت داشته باشید که نگارش این دو بخش، هنری ظریف و سئویی است که به درک بهتر موتورهای جستجو از محتوای شما کمک می‌کند. از آنجایی که نوشتن عنوان و متا دیسکریپشن نیازمند تخصص سئو است، بهتر است این کار را به فردی بسپارید که با این حوزه آشنایی داشته باشد.
جمع بندی
همانطور که در این مقاله خواندید، بریف محتوا کلیدی طلایی برای خلق محتوایی جذاب و متقاعد کننده است. اما نوشتن یک بریف کارآمد، هنری ظریف است که نیازمند تجربه و تخصص قابل توجهی می‌باشد. از این رو برای تسلط بر این موضوع بهتر است دانش خود را ارتقا دهید، فعالیت رقبای خود را با دقت بیشتری بررسی کنید و از همه مهمتر قدرت سئو را دست کم نگیرید.